دوربین4
دوربین مداربسه اصفهان در واقع، سیستمهای نظارتی اغلب توسط دولتها یا نهادهای قدرتمند اجرا میشوند، اما مخاطب اصلی آن مردم عادی هستند. این نابرابری در قدرت باعث شده تا دوربینها بهنوعی نماد تفکیک میان قدرتمداران و تودهها تبدیل شوند؛ نمادی از فاصله میان دیدهبان و دیدهشونده.در ادبیات فلسفی و نظریههای جامعهشناسی، میشل فوکو بهخوبی این مفهوم را با «نظارت و مجازات» توصیف کرده است. فوکو نشان میدهد که چگونه قدرت در جوامع مدرن از طریق نظارت دائمی اعمال میشود و افراد به واسطه حضور مداوم چشمهای ناظر، به شکل خودکار رفتار خود را تنظیم میکنند. این خودکنترلی، نوعی قدرت نرم است که نه تنها از بیرون اعمال نمیشود بلکه از درون فرد سرچشمه میگیرد. دوربینهای مداربسته دقیقاً چنین نقشی دارند؛ آنها با ایجاد حس دیده شدن همیشگی، افراد را به نوعی زندانی نامرئی تبدیل میکنند.همچنین، باید به تاثیر دوربینها بر فضای شهری توجه کرد. در گذشته، فضاهای عمومی محل تعامل آزاد و بدون محدودیت افراد بودند؛ اما با نصب گسترده دوربینها، این فضاها تبدیل به محیطهای کنترلشده و قانونمند شدهاند. این موضوع باعث شده تا آزادی دوربین مداربسه اصفهان عمل افراد محدود شود و گاهی مردم از ترس زیر نظر بودن، از ابراز عقیده یا حضور در فضاهای عمومی خودداری کنند. در نتیجه، حضور دوربینها میتواند به کاهش حس تعلق اجتماعی و مشارکت مدنی منجر شود.از سوی دیگر، دوربینهای مداربسته در شکلدهی به حافظه جمعی جامعه نقش دارند. آنها تصاویر لحظات مهم، رویدادهای تاریخی، یا حتی حوادث روزمره را ثبت میکنند و این تصاویر بخشی از خاطره جمعی میشوند. با این حال، چون تصاویر توسط انسانها انتخاب، تحلیل و تفسیر میشوند، نوعی جهتگیری و سوگیری در حافظه جمعی ایجاد میشود. این موضوع به ما یادآوری میکند که هر تصویری، فارغ از صحت فنی، حامل پیامهای خاصی است که میتواند واقعیت را تحریف کند یا برجسته سازد.در بعد روانی، حضور دائمی دوربینها بر مفهوم «خود» نیز تاثیرگذار است. انسانها در مواجهه با نظارت، ممکن است هویتهای متفاوتی را به نمایش بگذارند؛ هویتی که واقعی نیست بلکه ساخته شده برای دیده شدن است. این نمایش مداوم هویت، به نوعی «نمایشنامه زندگی» تبدیل میشود که در آن فرد نقش بازی میکند و واقعیترین بخشهای خود را مخفی میسازد. دوربین مداربسه اصفهان